2 Μαΐου 2013

Οι "Περδίκες" ,τα βαμμένα κόκκινα αβγά στα χωριά των Γρεβενών


Ένα πολύ ενδιαφέρον έθιμο του Πάσχα αναβιώνει αυτές τις ημέρες στα βλαχοχώρια των Γρεβενών με το βάψιμο των αβγών τη Μεγάλη Πέμπτη και φυσικά πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι νοικοκυρές, οι νεαρές και κυρίως οι μεγαλύτερης ηλικίας.Το βάψιμο γίνεται με ιδιαίτερο τρόπο, όπως τον έμαθαν από τις γιαγιάδες τους και  συνεχίζουν  την παράδοση μέχρι και σήμερα.Οι "Περδίκες" είναι στην ουσία κεντημένα αβγά στο χέρι με καλλιτεχνικό τρόπο,μοναδικά στον ελλαδικό χώρο, με έντονα στοιχεία λαογραφικά της γνήσιας λαϊκής ζωγραφικής, με σμιλεμένα γεωμετρικά σχήματα,  αναδύοντας έντονα το  πηγαίο ταλέντο καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας της κάθε νοικοκυράς.Τα σχέδια είναι μοναδικά,που τα παραδίδει η μαμά στην κόρη, συνεχίζοντας έτσι την  ντόπια λαϊκή παράδοση.Από τη φίλη μου και συναδέλφισσα Ζωή Μπούσια πήρα τις πληροφορίες,τις φωτογραφίες και τα πατρόν των σχεδίων που εικονίζονται στη συνέχεια και σάς τις παραθέτω, όπως εκείνη τις δημοσίευσε. H Zωή γράφει για τις ''Περδίκες":

Μόνο η Δήμητρα Βέργου τα κάνει αυτά! μοναδική και χρυσοχέρα και συγχωριανή μας! Να είσαι καλά Δήμητρα!
πηγη : Από το σάιτ της κας Δήμητρας Βέργου /Μανιτάρια του Δάσους/

Ετοίμασα τα αυγά... τις περδίκες , όπως τα λέμε εμείς και την Μ. Πέμπτη θα τις βάψουμε
Οι πασχαλινές μας "περδίκες".Ίσως ο πιο παραδοσιακός τρόπος βαψίματος αυγών...
Αυγά κεντημένα με κερί και βαμμένα Η τεχνική είναι απλή αλλά το αποτέλεσμα εντυπωσιακό!
Οι περδίκες γίνονται με καθαρό κερί και βάφονται μόνο με μπογιά , δεν θέλουν ξύδι ούτε αλάτι!
Υλικά: Ένα κομμάτι ξύλο από κληματαριά, καθαρό κερί, ένα κομμάτι αλουμίνιο (από τενεκεδάκι αναψυκτικού), αυγά άβραστα και καλά πλυμένα.
 
Μπορούμε από πριν σε ένα χαρτί να σχεδιάσουμε αυτά που θέλουμε να ζωγραφίσουμε πάνω στα αυγά μας.
Στο κλαδί της κληματαριάς ανοίγουμε στην άκρη ένα μικρό άνοιγμα και βάζουμε το χωνάκι που κάναμε με το αλουμινένιο κομμάτι.
Στη συνέχεια έχουμε αναμμένο ένα κερί ή το καντήλι μας και ζεσταίνουμε την κάτω άκρη του χωνιού. Στο επάνω μέρος του χωνιού βάζουμε λίγο κερί καθαρό. Μόλις ζεσταθεί το χωνάκι, το κερί αρχίζει και τρέχει λιωμένο από την κάτω μεριά ( για το λόγω αυτό το κάτω άνοιγμα του χωνιού πρέπει να είναι πολύ λεπτό).
Ζωγραφίζουμε με τον τρόπο αυτό πάνω στα αυγά μας ότι σχέδια θέλουμε
Όταν τελειώσουμε το ζωγράφισμα βάζουμε σε μία κατσαρόλα κρύο νερό και την κόκκινη μπογιά μας. Τοποθετούμε τις περδίκες μας μέσα χωρίς να ακουμπάει η μία πάνω στην άλλη. Τις βράζουμε σε χαμηλή φωτιά και δεν ανακατεύουμε κατά την διάρκεια του βρασμού.



ΠΡΟΣΟΧΗ: Μέσα στη μπογιά δεν ρίχνουμε ούτε ξίδι ούτε αλάτι, γιατί έτσι θα διαλυθεί το κερί.




Μόλις βράσουν και βάψουν τα αυγά μας, βγάζουμε μία μία τις περδίκες και τις καθαρίζουμε με ένα μάλλινο πανί για να φύγει εντελώς το κερί. Τις τοποθετούμε πάνω σε απορροφητικό χαρτί και μόλις κρυώσουν λίγο τις περνάμε με ένα πανάκι οπού έχουμε ρίξει λίγο λάδι για να γυαλίσουν. Όπου το αυγό είχε κερί δεν κολλάει η μπογιά!
Καλή επιτυχία σε όσες και όσους το δοκιμάσουν!

"ΠΛΟΥΜΠΕΣ" ΤΑ ΒΑΜΜΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΒΓΑ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Στα καμποχώρια των Τρικάλων κάτι παρόμοιο είναι οι "Πλούμπες" βαμμένα κόκκινα αβγά με ιδιαίτερο στυλ,αφού έχουν αποτυπωμένα πάνω τους σχήματα φύλλων και ανθέων λουλουδιών της εποχής.Αυτό γίνεται με έναν πολύ πρακτικό τρόπο.Στην αρχή κόβουν και συλλέγουν φύλλα και ανθούς από τα φυτά της αυλής και τα κολλάνε μουσκεμμένα πάνω στα αβγό.Μετά τα τυλίγουν με καλσόν και τα δένουν σφιχτά, για να μην ξεκολλήσουν.Τα βράζουν με την κόκκινη μπογιά για μερικά λεπτά και όταν κρυώσουν αφαιρούν το καλσόν και τα φύλλα.Τότε αποκαλύπτεται το σχήμα του φύλλου, λευκό σε κόκκινο φόντο.Τέλος, τα γυαλίζουν με λάδι ελιάς και διατηρούν τη στιλπνότητά τους για όλες τις μέρες.