Νικόλαος Πολίτης: ο πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας
Εργάστηκε με φιλότιμο εδραιώνοντας στην Ελλάδα την επιστήμη της Λαογραφίας.
Σημαντική φυσιογνωμία, μια από τις κορυφαίες μορφές της Ελληνικής Λαογραφίας, με συγγραφικά χαρίσματα και σπουδαία οργανωτική ικανότητα, ο Νικόλαος Πολίτης άρχισε από νωρίς το λαογραφικό του έργο με τη δημοσίευση σχετικών σχολίων σε περιοδικά της εποχής.
Το έργο του "Μελέτη επί του βίου των νεωτέρων Ελλήνων, Νεοελληνική Μυθολογία", που εξέδωσε σε δύο μέρη το 1871 και 1874 βραβεύτηκε από τους κριτές του Ροδοκανακείου Φιλολογικού Διαγωνίσματος, ενώ η αναγνώριση του κύρους του ως σημαντικού λαογράφου προήλθε από τα έργα του "Παροιμίες", "Εκλογές από τα τραγούδια του ελληνικού λαού" και τις σοφές του μελέτες, πολλές από τις οποίες περιέλαβε στα "Λαογραφικά Σύμμεικτα".
Ο Ν. Πολίτης υπήρξε καθηγητής της Ελληνικής Μυθολογίας και της Αρχαιολογίας από το 1890. Λίγα χρόνια αργότερα περιέλαβε και θέματα λαογραφικά στις πανεπιστημιακές του παραδόσεις. Ίδρυσε και οργάνωσε την "Ελληνική Λαογραφική Εταιρία" και το "Λαογραφικό Αρχείο", με σκοπό να συστηματοποιήσει τη μελέτη των εκδηλώσεων του λαϊκού βίου. Εξάλλου τα περιοδικά "Λαογραφία" και "Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας" της Ακαδημίας Αθηνών, που είναι τα κυριότερα ελληνικά περιοδικά λαογραφικού περιεχομένου με διεθνή απήχηση, υπήρξαν αποκυήματα της δημιουργικής έμπνευσης του Ν. Πολίτη.
Ο Πολίτης ήταν εκείνος που πρότεινε στο Βυζαντινό τμήμα του 16ου Συνεδρίου των Ανατολιστών στην Αθήνα τη μελέτη της λαογραφίας του βυζαντινού κόσμου, όπου εντοπίζεται η απαρχή πολλών εκδηλώσεων της ζωής του ελληνικού λαού και διαπιστώνεται η εθνική του συνέχεια, πρόταση που έγινε αποδεκτή με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και ξεκίνησε μια λαογραφική δραστηριότητα, που απέφερε σημαντικούς πνευματικούς καρπούς στη λαογραφική έρευνα.
Ο όρος "λαογραφία" Στον Πολίτη αποδίδεται και η χρήση του όρου "λαογραφία", για να δηλωθεί η λαογραφική επιστήμη και μάλιστα στο περιοδικό "Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρίας" κατά το έτος 1884. Ο όρος ήταν γνωστός από τους αλεξανδρινούς χρόνους με την έννοια κεφαλικού φόρου για τον ανδρικό πληθυσμό της Αιγύπτου, που ήταν υποχρεωμένος να τον καταβάλλει από το 14ο έτος της ηλικίας του ως το 60ο ή 70ο. Όσοι υπάγονταν σ' αυτή την εισφορά ονομάζονταν "λαογραφόμενοι", ενώ όσοι ήταν υπεύθυνοι για την καταβολή της "λαογράφοι".
Ο Πολίτης έχοντας υπόψη του ότι λέξεις συνώνυμες των λέξεων "λαός" και "γράφων" είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί για να δηλώσουν σχετικές με τη λαογραφία επιστήμες όπως λαογραφία, εθνογραφία χρησιμοποίησε τον όρο "λαογραφία" χωρίς δισταγμό, για να εκφράσει την επιστήμη που αντικείμενό της είναι ο λαός και οι εκδηλώσεις του.
Μάλιστα πρότεινε διάγραμμα των θεμάτων της λαογραφίας, που περιλαμβάνει τις κατηγορίες
α) μνημεία του λόγου και
β) κατά παράδοση πράξεις και ενέργειες, καλύπτοντας καθημερινές δραστηριότητες και στοιχεία της οικιακής ζωής, όπως τροφή, οικοσκευές, καλλωπισμός, έπιπλα με την ένταξή τους στη δεύτερη κατηγορία.
Περισσότερα κλικ εδώ
Περισσότερα κλικ εδώ
