11 Φεβρουαρίου 2014

Οταν το “φαίνεσθαι” γίνεται σημαντικότερο του “είναι”


Φωτογραφία: .. .. .." Υ_Π_Ο_Κ_Ρ_Ι_Σ_Ι_Α " .. .. ..

'Οταν το “φαίνεσθαι” γίνεται σημαντικότερο του “είναι” ...

Ορισμός :
Υποκρισία είναι η απόκρυψη των αληθινών αισθημάτων και σκέψεων, δηλαδή η προσποίηση. Υποκρισία είναι όταν λέω ένα πράγμα αλλά κατά βάθος πιστεύω κάτι άλλο, όταν φανερώνω ένα πρόσωπο αλλά κατά βάθος είμαι κάποιος άλλος. 
Οι τόσο κοινοί στο νεοελληνικό μας λεξιλόγιο όροι υποκριτής και υπόκριση προέρχονται από το αρχαίο ελληνικό θέατρο, όπου δηλώνουν τον ηθοποιό και την επί σκηνής τέχνη του, αντίστοιχα. Όταν χρησιμοποιώ την ηθοποιϊα στην καθημερινότητα και στις σχέσεις μου με τους συνανθρώπους, είμαι υποκριτής.

Η υποκρισία, με άλλα λόγια, είναι το αντίθετο της γνησιότητας και της ειλικρίνειας. Ένας άνθρωπος πέφτει στην κατάσταση της υποκρισίας όταν προσπαθεί να διατηρήσει μια εξωτερικά καλή εικόνα του εαυτού του προς τους άλλους, χωρίς ταυτόχρονα να φροντίζει ώστε και εσωτερικά να είναι αυτός ο καλός άνθρωπος που θέλει να φαίνεται ότι είναι.

Η κατά κόσμον σοφία για την υποκρισία :

Οι αρχαίοι Έλληνες ουδέποτε εκτιμούσαν την υποκρισία. Έτσι ο σοφιστής Γοργίας έλεγε: “Ο άνθρωπος οφείλει να φροντίζει όχι απλώς να φαίνεται καλός, αλλά να είναι πράγματι.”, ενώ ο Δημόκριτος τόνιζε: “Πολλοί δρώντες τά αίσχιστα λόγους αρίστους ασκέουσιν (λένε)”.
Ο Πλάτων έγραψε: “Ο λύκος, που είναι το πιο άγριο ζώο, μοιάζει με το σκύλο, που είναι το πιο ήρεμο. Εκείνος που θέλει να είναι ασφαλής, πρέπει να φυλάγεται από αυτές τις ομοιότητες.”, θέλοντας να αναδείξει με την αντιπαραβολή αυτή τον υποκριτή άνθρωπο. Ο Πολύβιος έγραψε πολύ σκωπτικά για μια μορφή υποκρισίας: “Τα δάκρυα των κληρονόμων δεν είναι παρά γέλια κάτω από μάσκα”. Ο νεότερος φιλόσοφος Λα Μπριγιέρ έλεγε πως δεν μπορούμε να καταλάβουμε τους ανθρώπους από την πρώτη ματιά. Κι αυτό γιατί: “Τις αρετές συνήθως σκεπάζει το πέπλο της σεμνότητας, ενώ τα ελαττώματα φοράνε τη μάσκα της υποκρισίας”.
“Αποκτήσαμε τη συνήθεια να υποκρινόμαστε μπροστά στους άλλους σε τέτοιο βαθμό ώστε στο τέλος ν' αρχίζουμε να υποκρινόμαστε μπροστά στον εαυτό μας”, συνήθιζε να λέει ο Λα Ροσκουφώ. 

Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των υποκριτών είναι η επίδειξη. 
Ό,τι κι αν κάνουν πρέπει να γίνεται προς το “θεαθήναι”, γι' αυτό και κάθε επίδειξη στον κοινωνικό βίο πηγάζει από την υποκρισία. Ο Μαρτίνος Λούθηρος έγραψε πολύ εύστοχα: “Η υποκρισία είναι ο σεβασμός, τον οποίο προσφέρει η κακία στην αρετή.”, ενώ ο Μίλτον θύμιζε πως : “Η υποκρισία είναι το μόνο που μένει αφανές σε όλους εκτός του Θεού”. Είδος υποκρισίας είναι και η ψευτοειλικρίνια που περιγράφει ο Βίκτωρ Ουγκώ: “Ομολογούμε τα μικρά μας ελαττώματα, μόνο για να πείσουμε ότι δεν ... έχουμε μεγάλα !”. Για πολλούς η υποκρισία κρύβει ανανδρία και πονηριά διότι ο υποκριτής περιφρονεί αυτούς που εξαπατά.

Για τη λαϊκή σοφία στις σκανδιναυικές χώρες ισχύει το: “Καλύτερα ο κόσμος να σε ξέρει ως αμαρτωλό, παρά ο Θεός να σε ξέρει ως υποκριτή.” Ο θεωρητικός του Σοσιαλισμού, Λένιν, είπε για την πολιτική υποκρισία: “Η εντιμότητα στην πολιτική είναι συνέπεια της δύναμης, η υποκρισία αποτέλεσμα της αδυναμίας”. Ο Όργουελ στηλιτεύοντας τον “ανθρωπισμό” έλεγε: “Ένας ανθρωπιστής είναι πάντα ένας υποκριτής.” Πάντως, συχνά παρατηρούμε πως ο ανθρώπινος χαρακτήρα, τον οποίον η κοινωνία ονομάζει ευχάριστο, συνίσταται από την ευγένεια και την υποκρισία. Ο λαός συνηθίζει να λέει: “Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.” και το: “Στη γειτονιά τριαντάφυλλο και μες στο σπίτι αγκάθι.”, υπονοώντας τον υποκριτή της “διπλανής”, αν όχι της δικής μας, πόρτας. Η φύση μας παρδειγματίζει με την παντελή απουσία της υποκρισίας. Έτσι, ενώ τα ζώα αγνοώντας την υποκρισία, έχουν ένα ακίνδυνο, αναγκαίο, εξωτερικό καμουφλάζ, οι άνθρωποι έχουν ένα επικίνδυνο εσωτερικό καμουφλάζ που λέγεται υποκρισία.

Ψυχοθεραπευτική της υποκρισίας :

Θεραπεία της υποκρισίας, για τους ψυχολόγους, δεν είναι τόσο το να “αφεθούμε” στις παρορμήσεις μας, όσο το να εσωτερικεύσουμε την προσπάθεια καλλιέργειας του έσω ανθρώπου. Να μάθουμε να φροντίζουμε ώστε η καλοσύνη, η ευγένεια, να γίνουν καταστάσεις εσωτερικές του ψυχικού μας κόσμου, και όχι ψεύτικα προσωπεία που φορούμε για να κάνουμε καλή εντύπωση στους άλλους. 
Για να κατορθωθεί αυτό, πρέπει πρώτα να αντιληφθούμε ότι η αξία της ζωής μας κρίνεται, όχι από τις ποικίλες γνώμες άλλων ανθρώπων για το άτομό μας, αλλά από την εσωτερική μαρτυρία της συνείδησής μας. Πρέπει λοιπόν να στοχεύουμε στην εσωτερική μας καλλιέργεια, χωρίς να σκοτώνουμε τον πολύτιμο χρόνο μας στο χτίσιμο ανώφελων “προσωπίδων συμπεριφοράς”.
Βεβαίως, συχνά χρειάζεται να κάνουμε κάποια τυπικά εξωτερικά πράγματα, όπως το να καλημερίσουμε, να χαμογελάσουμε, ή να καλέσουμε κάποιον στο σπίτι μας, χωρίς κατά βάθος να το επιθυμούμε την ώρα που τα κάνουμε. Αυτά όμως, κατά τους κοινωνιολόγους-ψυχολόγους, δε συνιστούν υποκρισία, αν στόχος μας είναι να ξυπνήσουμε έτσι την εσωτερική μας διάθεση. Αν κάποτε καταφέρουμε πράγματι να είμαστε καλοί, ευγενείς και διαπνεόμενοι από αγάπη, αυτό θα είναι φανερό και στους άλλους, χωρίς να προσπαθήσουμε γι' αυτό. Η εσωτερική μας ακτινοβολία θα ρίχνει φως στο πρόσωπό μας και στα πρόσωπα των άλλων, χωρίς εμείς καν να το γνωρίζουμε.

Επιμύθιο :

Από τη σκηνή του θεάτρου στη σκηνή της καθημερινής ζωής η υποκρισία κυριαρχεί. Κυρίαρχη θέση-ρόλο στην κοινωνία-θέατρο κατέχουν άνθρωποι που ξεγελούν τους διπλανούς τους και πολύ συχνά και τον ίδιο τον εαυτό τους. Ακόμη μέσα στα εσώψυχα του ανθρώπου διαδραματίζεται συχνά ένας ανελέητος διαρκής αγώνας ανάμεσα στην ειλικρινή προσωπικότητα και στην ψεύτικη και υποκριτική στάση. 
Ο άνθρωπος με τον υποκριτικό ρόλο που αναλαμβάνει στην κοινωνική ζωή, ενώ νομίζει ότι εξυπηρετεί καλύτερα τις κοινωνικές του σχέσεις, στην πραγματικότητα βρίσκεται απομονωμένος μέσα στα τείχη που ο ίδιος έκτισε. Η οχύρωση μέσα στα τείχη αυτής τηςυποκρισίας-ατομισμού, αποτελεί αντικοινωνική στάση. Είναι η επιτυχία των δαιμονικών δυνάμεων που κρύβονται μέσα στον άνθρωπο. Όλα αυτά επειδή συχνά ο άνθρωπος δεν αρέσκεται με την προσωπικότητά του, και προσπαθεί να την ντύσει με ψεύτικα στολίδια, με ανύπαρκτες αρετές και με φανταστικές ικανότητες. 

Ο άνθρωπος σήμερα, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, “κινδυνεύει από τον ίδιο τον παραχαραγμένο εαυτό του, και τα έργα του, που, αντί να αποτελούν συνέχεια του δημιουργικού έργου του Θεού, συμβάλλουν στην αυτοκαταστροφή του” (Ι. Καραβιδόπουλος).

του Κων/νου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα ...
." Υ_Π_Ο_Κ_Ρ_Ι_Σ_Ι_Α " .. .. ..

'Οταν το “φαίνεσθαι” γίνεται σημαντικότερο του “είναι” ...

Ορισμός :
Υποκρισία είναι η απόκρυψη των αληθινών αισθημάτων και σκέψεων, δηλαδή η προσποίηση. Υποκρισία είναι όταν λέω ένα πράγμα αλλά κατά...Δείτε περισσότερα