Πελοπίδας
Ο Πελοπίδας γεννήθηκε στην Θήβα, γύρω στο 410 π.Χ. Ο πατέρας του, Ιπποκλής, ανήκε στους πολύ λίγους στον αριθμό, πλουσίους αριστοκράτες της Θήβας. Στα νεανικά του χρόνια κληρονόμησε από τον πατέρα του μία μεγάλη περιουσία, την οποία χρησιμοποίησε για το καλό της πατρίδας του.
Δεν γνωρίζουμε αν ο φίλος του Επαμεινώνδας έπαιξε ρόλο σε αυτό, αλλά χωρίς να εξανεμίσει την κληρονομιά του βοήθησε άλλους όταν είχαν ανάγκη, ξοδεύοντας για τον εαυτό του όχι περισσότερα από ένα συνηθισμένο άνθρωπο.
Όταν οι φίλοι του είδαν, ότι έδωσε ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να βοηθήσει τους φτωχούς της Θήβας, του είπαν να σταματήσει, διαφορετικά θα καταντούσε σαν κι' αυτούς.
Εκείνη την στιγμή ένας πολύ φτωχός, ονομαζόμενος Νικόδημος, πέρασε και ο Πελοπίδας δείχνοντας τον, τους είπε: "Τα χρήματα χρειάζονται στους τυφλούς και κουτσούς σαν τον Νικόδημο, που δεν μπορεί να δουλέψει και όχι σ' εμένα".
Συνήθιζε να λέει ότι τα χρήματα μόνο με την αρετή είναι χρήσιμα. Σε μία άλλη περίπτωση παρατήρησε: "Θα ντρεπόμουνα να ξοδεύω περισσότερα χρήματα από ένα φτωχό Θηβαίο".
Ήταν επιστήθιος φίλος του Επαμεινώνδα, ο οποίος ήταν μεγαλύτερος του, από τα νεανικά του χρόνια, αλλά η φιλία τους δυνάμωσε μετά από μία μάχη εναντίον των Αρκάδων, το 385 π.Χ., όταν πληγωμένος με επτά τραύματα έπεσε στο έδαφος. Ο Επαμεινώνδας όρμησε να σώσει τον φίλο του, δεχόμενος και ο ίδιος πολλά πλήγματα, από δόρυ στο στήθος και από ξίφος στο χέρι. Λίγο πριν να πέσει από τα χτυπήματα και αυτός, ο βασιλιάς της Σπάρτης, Αγεσήπολις, έτρεξε και πέραν από κάθε προσδοκία, έσωσε τις ζωές και των δύο.
Ήταν σαν τον Επαμεινώνδα αδιάφορος στο χρήμα και την δόξα.
Το 379 π.Χ., ήταν ένας από τους πρωτεργάτες που αγωνίστηκε για την ελευθερία της Θήβας, η οποία βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Σπάρτης. Μετά την απελευθέρωση των Θηβών εκλέχθηκε βοιωτάρχης των Θηβών και αρχηγός του Ιερού Λόχου, με τον οποίο νίκησε τους Σπαρτιάτες για πρώτη φορά στα Τέγυρα, αν και ο στρατός του ήταν ο μισός από αυτόν των Λακεδαιμονίων.
Ο Πελοπίδας αγαπούσε την πατρίδα του, Θήβα, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και δεν έπαιρνε προφυλάξεις για τον εαυτό του στις μάχες. Σε μία αποστολή, η γυναίκα του με δάκρυα στα μάτια, ξέροντας τον ορμητικό χαρακτήρα του, του ζήτησε να προσέχει τον εαυτόν του. Ο Πελοπίδας της απήντησε: "υποχρέωση του ηγέτη είναι να διαφυλάσσει τις ζωές των άλλων, όχι την δική του".
Το 371 π.Χ., διακρίθηκε ξανά στην μάχη της Λεύκτρας, όταν ηγούμενος του Ιερού Λόχου, κατατρόπωσε τους Σπαρτιάτες.
Ο Πελοπίδας έδειξε επίσης διπλωματικές ικανότητες, όταν επικεφαλής αποστολής πήγε στην Περσία, να επιτύχει ανάμεσα σε άλλα την ανάδειξη της Θήβας, σε ηγεμόνα της Ελλάδος. (Η Περσία είχε γίνει μεσολαβητής των Ελληνικών πόλεων, μετά την ειρήνη του Ανταλκίδα). Ο Πελοπίδας πέτυχε στην αποστολή του και η Μεσσήνη και η Αμφίπολη ανακηρύχθηκαν ανεξάρτητες και η Θήβα, ο ηγεμών της Ελλάδος.
Σε μία αποστολή στην Θεσσαλία, συνελήφθη από τον Αλέξανδρο, τύραννο των Φερών, αλλά αφέθηκε ελεύθερος μετά από δύο εκστρατείες των Θηβαίων.
Δείχνοντας τέλεια αδιαφορία για την ζωή του, σκοτώθηκε το 364 π.Χ. στην μάχη που έγινε στους Κυνός Κεφαλαί και στην οποία νίκησε τον Αλέξανδρο, τύραννο των Φερών.