ΜΑΤΡΑΚΑΔΕΣ

Απ΄την αρχή του θεριστή του δρεπανιού μας η γιορτή.
(παροιμία για το μήνα Ιούνιο)
 στις ατελείωτες ώρες του θερισμού ακούγονταν τα τραγούδια στον κάμπο ,είναι από την περιοχή μας το τραγούδι, όπως κι ενα πολύ ωραίο ακόμα με το "στοίχημα" του Γιάννου και της Παγόνας και της νέας που παρακαλεί τον άέρα να φυσήξει για να δροσίσει.....

ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ ΣΤΟ ΘΕΡΙΣΜΑ

1954 "Καραγκούνα θερίζοντας στην Καρδίτσα"

Κόρη θερίζει μοναχή σ΄ ένα κοντό κριθάρι
έχει δρεπάνι δίκοπο, παλαμαριά ΄σημένια
ρίχνει χεριές σαν πρόβατα,δεμάτια σαν κριάρια
πραματευτής απέρασε και την καλημερίζει
- Καλημέρα σου κόρη μου
- Καλώς τον τον διαβάτη.

Ο ΘΕΡΟΣ

 

" Ο Θέρος " του Δ.Γιολδάση, ένα αξιόλογο έργο του για το θερισμό στη Θεσσαλική πεδιάδα το 1963......
.......Μία ομάδα ανδρών και γυναικών, τοποθετημένη σε επάλληλες σειρές που εκτείνονται στο πρώτο και δεύτερο επίπεδο του πίνακα, θερίζει με δρεπάνια ένα κομμάτι του πλούσιου θεσσαλικού κάμπου, ενώ η σύνθεση κλείνει με τους επιβλητικούς όγκους των βουνών στο βάθος. Ο απλός αγρότης, δεμένος με τη γη του αναδεικνύεται στην περίπτωση αυτή ως σύμβολο του ανθρώπινου μόχθου, του αέναου αγώνα για την τιθάσευση και την αξιοποίηση των αγαθών της φύσης. Ο Γιολδάσης επιχειρεί και επιτυγχάνει να απεικονίσει τη σχέση αυτή ως κοινωνός και συμμέτοχος και όχι ως παρατηρητής

ΘΕΡΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΔΙΤΣΙΩΤΙΚΟ ΚΑΜΠΟ

1956 " ο θέρος στον Καρδιτσιώτικο κάμπο" ...
(φωτο Τλουπας)

ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ ΜΑΝΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΘΕΡΙΣΜΑ

Καραγκούνα, ακούραστη αγρότισσα της Θεσσαλικής γης,η Λεβεντογέννα Μάνα,γεννούσε ,βύζαινε ,μεγάλωνε τα παιδιά της στο χωράφι !!!!!!
Πηγή:Anna Kousiantza f/b

Ο ΧΡΥΣΟΣ ΘΕΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΩΝ

"Ο χρυσός θερισμός των Καραγκούνηδων στο Αγναντερό Καρδίτσας".
Μοναδικό φωτογραφικό ντοκουμέντο,από το αρχείο του Αχιλλέα Γκούμα Μπαζούκη (Αγναντερό)
Πηγή:Anna Kousiantza f/b

ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΕΣ ΣΤΟ ΘΕΡΙΣΜΑ

οι θεριστές ολημερίς σκυφτοί θέριζαν,έδεναν δεμάτια μέσα στο λιοπύρι ,μια μικρή ανάπαυλα για κολατσιό ,η δυναμωτική και δροσιστική *σκορδάρη,λίγες ελιές κρεμμύδια λίγο ψωμί και δροσερό νερό .......
(φωτο Λέτσιος)

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΡΙΣΜΑ

- Μάνα μ΄καρδούλα με πονεί,μάνα μ΄καρδιά με σφάζει
- Κόρη μ΄μπα κι είναι κρύωμα,κόρη μ΄μπα κι είναι κρύο
- Μάνα μ΄ δεν είναι κρύωμα, μάνα μ΄δεν είναι κρύο
- Μάνα μ΄ είναι οι πόνοι απ΄το παιδί κι ήρθε καιρός να πέσει
χαρακτηριστικός ο διάλογος στο δημοτικό τραγούδι, ανάμεσα στη μάνα και την κόρη κατά την εποχή του θερισμού....

ΒΟΪΔΟΚΑΡΟ

1964 περίπου,επιστρέφοντας από το θέρο με το βοϊδόκαρο στη Μυρίνη Καρδίτσας.
Πηγή:Anna Kousiantza f/b

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΟΥΔΟΥΝΙ

Μια ακόμη σχολική χρονιά έφτασε στο τέλος της.Για μένα ήταν δύσκολη,γιατί ήμουν μακριά από το σπίτι μου,την οικογένειά μου και τους δικούς μου.Έπαιρνα όμως κουράγιο να συνεχίσω,βλέποντας κάθε μέρα τα προσωπάκια των μαθητών μου να είναι χαρούμενα,φωτισμένα και με ορθάνοιχτα μάτια να με παρακολουθούν σε ό,τι τους έλεγα.Το πρωί με περίμεναν στο προαύλιο με μια ζεστή καλημέρα και το μεσημέρι μετά το μάθημα όλοι μαζί ανεβαίναμε τα σκαλιά μέχρι την πλατεία.Όμορφες εικόνες,ωραίες στιγμές γεμάτες αγάπη από τους μαθητές μου,που θέλησα να κρατήσω και να τις μοιραστώ,φτιάχνοντας ένα βίντεο με όσα περάσαμε φέτος περιλαμβάνοντας φωτογραφίες από τις εκδηλώσεις,τις δραστηριότητες,τις επισκέψεις,τις δράσεις,τις γιορτές μας ακόμη και τις εκδρομές μας. 

Ένας κύκλος έκλεισε για φέτος και του χρόνου θα ανοίξει ένας άλλος με ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια,αγάπη,διδασκαλία και συμβουλές.

Ευχαριστώ πρώτα απ' όλα τους μαθητές μου, την απίθανη τάξη μου, για τις υπέροχες σχολικές μέρες που περάσαμε φέτος, για την προθυμία τους  σε ό,τι τους ζητούσα, για την προσπάθεια που καταβάλλανε, για το χαμόγελό τους, για τις σκανταλιές τους, για την υπομονή τους να με ακούνε, για την θετική ενέργεια και την καλή διάθεση που μου δίνανε στο να δημιουργώ πράγματα και στο να οργανώνουμε ή να συμμετέχουμε σε πάρα μα πάρα πολλές δραστηριότητες και εκδηλώσεις.

Φτάσαμε λοιπόν στο τέλος.Η τάξη άδεια, χωρίς φωνές, χωρίς γέλια σκέτη μελαγχολία. Τελικά η ησυχία δεν ταιριάζει στη σχολική τάξη ούτε στη σχολική αυλή.

 Σας ευχαριστώ παιδιά για το ωραίο ταξίδι. Η σκέψη μου πάντα θα σας ακολουθεί στο πέταγμα σας .
 Και να θυμάστε : 

" Μόνο με την καρδιά βλέπεις σωστά, τα σημαντικά δεν τα βλέπουν τα μάτια."

( Από το Μικρό Πρίγκηπα του Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ. )

Καλό καλοκαίρι, καλή ξεκούραση, καλή συνέχεια...

ΘΕΡΟΣ ΣΤΑ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΙΚΑ ΧΩΡΙΑ

Νιόπαντρη γυναίκα " γυρνάει χουρτάρι" με τo φουρκέλι,
Φορά το καθημερινό φουντιασμένο πουκάμισο με καθημερινά λινομάνικα και καθημερινό σαγιά με γαζιά βαρεμένα στη μηχανή.
(φωτο Τάκη Τλούπα)

" Απομεσήμερο του θερισμού "

" Απομεσήμερο του θερισμού " του Αριστείδη Δασκαλόπουλου!!
ζωγραφιά αγαπημένη της υπαίθρου, αποτυπώνει το μόχθο του θερισμού των Καραγκούνηδων αγροτών στον Καρδιτσιώτικο κάμπο, τόσο παραστατικά που οι αναμνήσεις ξεχύνονται, οι αισθήσεις ,οι σκέψεις μας περιπλανώνται στο παρελθόν......εναλλάσονται τοπίο και άνθρωποι σ΄αυτό τον υπέροχο πίνακα του Καρδιτσιώτη ζωγράφου που γνώριζε τόσο καλά τον τόπο του όσο κανείς άλλος,το πινέλο του επιδέξια αποτυπώνει, την πνάκα με το στούμπο όπου έφτιαχναν "τη σκορδάρη"το ξύδι,,λάδι ψωμί και η αρμαθιά με τα σκόρδα ,το κλιδοπίνακο μέσα στην κανίστρα, η ξύλινη βαρέλα με το δροσερό νερό,τα δρεπάνια καταγής και το τσιόλι ειδικά υφασμένο για να κρατεί ίσκιο στους εργάτες στέκει πάνω από το ακίνητο κάρρο.......λίγα δεμάτια στάχυα ήταν στρώμα αναπαυτικό για τα πονεμένα κορμιά ,η μάνα αποκοιμήθηκε ταίζοντας το βυζαχτάρι της και ο σκύλος σύντροφος πιστός.

ΘΕΡΙΣΜΟΣ

Ο ήλιος πάει στη μάνα του,πάει να βασιλέψει
κι η μάνα τον καρτέραγε στη μέση από το δρόμο
- Ήλιε μ΄γιατί μας άργησες κι αργείς να βασιλέψεις
-Μάνα μ΄την κόρη που ΄δα γω σήμερα τη Δευτέρα
θέλου να την παντρεφτού,γυναίκα να την πάρου
-αν την είδες γιε μ΄κι σ΄άρεσι στείλι προξενητάδις
Το ποιούς να στείλω μάνα μου,το ποιούς να προβοδέψου?
Στείλι τον Άγιο Θόδωρο,τον Άγιο Κωνσταντίνο
Κ αν δε σου τη σώσουν τη δουελιά σύρε και μοναχός σου

(Δημοτικό)

Ο ήλιος πάει στη μάνα του,πάει να βασιλέψει
κι η μάνα τον καρτέραγε στη μέση από το δρόμο
- Ήλιε μ΄γιατί μας άργησες κι αργείς να βασιλέψεις
-Μάνα μ΄την κόρη που ΄δα γω σήμερα τη Δευτέρα
θέλου να την παντρεφτού,γυναίκα να την πάρου
-αν την είδες γιε μ΄κι σ΄άρεσι στείλι προξενητάδις
Το ποιούς να στείλω μάνα μου,το ποιούς να προβοδέψου?
Στείλι τον Άγιο Θόδωρο,τον Άγιο Κωνσταντίνο
Κ αν δε σου τη σώσουν τη δουελιά σύρε και μοναχός σου

(Δημοτικό Καραγκούνικο )Πηγή:Anna Kousiantza f/b

Το φόρτωμα του κάρρου

Το φόρτωμα του κάρρου έπρεπε να γίνει από έμπειρους γεωργούς για να μεταφερθεί στα αλώνια.Χρειαζόταν δύο άτομα ,ο άντρας θα ανέβαινε στο κάρρο και η γυναίκα από κάτω με τον *απαδότη θα έδινε ένα ένα τα δεμάτια για να τα φορτώσει.

ο "απαδότης" ήταν ένα ξύλινο εργαλείο δύο μέτρα περίπουμε ένα μυτερό δίχαλο στο πάνω μέρος,εδώ στη φωτο βλέπουμε τη γυναίκα με τον *απαδότη να ανεβάζει και ο άντρας να τα τοποθετεί με τρόπο πάνω στο κάρρο.

ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΤΥΠΟΥ "PENNY FARTHING" ΤΟΥ 1820

                                                       Παπαγεωργόπουλος Αντώνης
Με την ευκαιρία της διοργάνωσης του 3ου Brevet στον Παλαμά από την ντόπια ομάδα φίλων του ποδηλάτου "ΠΟΔΗΛΑΤΑΔΑ ΣΤΟΝ ΠΑΛΑΜΑ",πραγματοποιήθηκε και έκθεση αναπαλαιωμένων ποδηλάτων.Στα εκθέματα ήταν και το χειροποίητο ποδήλατο του Βαγγέλη Κακαργιά της CURBA handmade bicycles από την Καρδίτσα,αντίγραφο του ποδηλάτου που κατασκεύασαν το 1820 οι Βρετανοί  το "Penny Farthing".Ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα απόλυτα πιστό του αρχικού μοντέλου φτιαγμένο από χυτό ατσάλι  με επιμέλεια στην κάθε του λεπτομέρεια.Τιμόνι,φρένο,σκελετός,σέλα και πετάλια ολόιδια όπως το βρετανικό,πού ήταν ο προάγγελος του σημερινού ποδηλάτου εργασίας.

 

Ο Βαγγέλης Κακαργιάς με το χειροποίητο ποδήλατό του, τύπου Penny Farthing

Την έκθεση ποδηλάτων στον Παλαμά,επισκέφθηκα την Κυριακή 1 Ιουνίου και θαύμασα από κοντά όλα τα εκθέματα,κυρίως όμως το χειροποίητο ποδήλατο του Βαγγέλη,που κλέβει τις εντυπώσεις και μας μεταφέρει σε μια εποχή,που το ανήσυχο πνεύμα κάποιων ευρεσιτεχνών για μετακίνηση σε τροχούς,οδήγησε στο μοντέλο αυτό με τον τεράστιο μπροστινό τροχό και τη σέλα σχεδόν επί του τροχού.

Η ιστορία του ποδηλάτου όπως έχει καταγραφεί ξεκινά το 1750 στη Νυρεμβέργη με μια ξύλινη κατασκευή.Το 1817 στη Γερμανία, ο βαρώνος Karl von Drais, θέλοντας ένα μεταφορικό μέσο για τη βόλτα του στους κήπους του, κατασκεύασε από ξύλο και αυτός την ντρεζίνα (draisienne), που πήρε το όνομα της από το επώνυμο του.
Η διαφορά με το προηγούμενο ήταν πως είχε τιμόνι, αλλά η κίνηση εξακολουθούσε να γίνεται ουσιαστικά περπατώντας και τσουλώντας αυτό το όχημα! Γι’ αυτό και πήρε το όνομα «μηχανή περπατήματος». Μερικά χρόνια αργότερα, το 1839 στη Σκωτία, ο Kirkpatrick Macmillan ήταν ο πρώτος που έβαλε πετάλια και τα συνέδεσε με την πίσω ρόδα, αλλά χωρίς αλυσίδα.

Το 1839, ο Σκωτσέζος σιδηρουργός Κιρκπάτρικ Μακμίλαν σχεδιάζει την "VELOCIPED". 

Ο Μακμίλαν βελτίωσε την κατασκευή του Φον Ντράις, εισάγοντας τη χρήση των πεταλιών, συνδεδεμένων με ράβδους με τον οπίσθιο τροχό. Με αυτό τον τρόπο, ο αναβάτης δεν ήταν πλέον αναγκασμένος να φέρνει τα πόδια του σε επαφή με το έδαφος, κάτι που περιόριζε σημαντικά την ταχύτητα του οχήματος. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1860, ο Γάλλος Πιέρ Μισώ αλλάζει το σχέδιο της velocipede, συνδέοντας τα πετάλια απευθείας με τον μπροστινό τροχό. Αργότερα, ο Μισώ θα εισάγει τη χρήση συμπαγούς καουτσούκ στους τροχούς, δείχνοντας ουσιαστικά το δρόμο προς τα γνωστά στις μέρες μας λάστιχα,μέχρι τότε οι ρόδες ήταν ξύλινες και χωρίς λάστιχα.O Pierre Michaux  δημιούργησε έτσι το Velocipede, που σημαίνει «γρήγορα πόδια».

Το 1870 οι Βρετανοί  James Starley και William Hillman σχεδιάζουν ένα ποδήλατο με αρκετά μεγαλύτερο μπροστινό τροχό. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνουν την εκπληκτική, για την εποχή, ταχύτητα των 24 χλμ/ώρα. 

Το μοντέλο που κατασκεύασαν ονομάστηκε "ARIEL" και ήταν το πρώτο ποδήλατο εξ’ ολοκλήρου κατασκευασμένο από μέταλλο. Βασικό μειονέκτημα του μεγέθους του μπροστινού τροχού του "ARIEL" αποτελούσε η ιδιαίτερα υψηλή θέση της σέλας που, λόγω της φτωχής κατανομής βάρους, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ασφάλειας του αναβάτη.Πανομοιότυπο ήταν και το 'Penny Farthing".

Από τότε πραγματοποιήθηκαν πολλές κατασκευές,μέχρι να εμφανιστεί το ποδήλατο με τη σημερινή του μορφή,κατάλληλο για μεταφορές,βόλτες και διασκέδαση.