ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΤΥΠΟΥ "PENNY FARTHING" ΤΟΥ 1820

                                                       Παπαγεωργόπουλος Αντώνης
Με την ευκαιρία της διοργάνωσης του 3ου Brevet στον Παλαμά από την ντόπια ομάδα φίλων του ποδηλάτου "ΠΟΔΗΛΑΤΑΔΑ ΣΤΟΝ ΠΑΛΑΜΑ",πραγματοποιήθηκε και έκθεση αναπαλαιωμένων ποδηλάτων.Στα εκθέματα ήταν και το χειροποίητο ποδήλατο του Βαγγέλη Κακαργιά της CURBA handmade bicycles από την Καρδίτσα,αντίγραφο του ποδηλάτου που κατασκεύασαν το 1820 οι Βρετανοί  το "Penny Farthing".Ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα απόλυτα πιστό του αρχικού μοντέλου φτιαγμένο από χυτό ατσάλι  με επιμέλεια στην κάθε του λεπτομέρεια.Τιμόνι,φρένο,σκελετός,σέλα και πετάλια ολόιδια όπως το βρετανικό,πού ήταν ο προάγγελος του σημερινού ποδηλάτου εργασίας.

 

Ο Βαγγέλης Κακαργιάς με το χειροποίητο ποδήλατό του, τύπου Penny Farthing

Την έκθεση ποδηλάτων στον Παλαμά,επισκέφθηκα την Κυριακή 1 Ιουνίου και θαύμασα από κοντά όλα τα εκθέματα,κυρίως όμως το χειροποίητο ποδήλατο του Βαγγέλη,που κλέβει τις εντυπώσεις και μας μεταφέρει σε μια εποχή,που το ανήσυχο πνεύμα κάποιων ευρεσιτεχνών για μετακίνηση σε τροχούς,οδήγησε στο μοντέλο αυτό με τον τεράστιο μπροστινό τροχό και τη σέλα σχεδόν επί του τροχού.

Η ιστορία του ποδηλάτου όπως έχει καταγραφεί ξεκινά το 1750 στη Νυρεμβέργη με μια ξύλινη κατασκευή.Το 1817 στη Γερμανία, ο βαρώνος Karl von Drais, θέλοντας ένα μεταφορικό μέσο για τη βόλτα του στους κήπους του, κατασκεύασε από ξύλο και αυτός την ντρεζίνα (draisienne), που πήρε το όνομα της από το επώνυμο του.
Η διαφορά με το προηγούμενο ήταν πως είχε τιμόνι, αλλά η κίνηση εξακολουθούσε να γίνεται ουσιαστικά περπατώντας και τσουλώντας αυτό το όχημα! Γι’ αυτό και πήρε το όνομα «μηχανή περπατήματος». Μερικά χρόνια αργότερα, το 1839 στη Σκωτία, ο Kirkpatrick Macmillan ήταν ο πρώτος που έβαλε πετάλια και τα συνέδεσε με την πίσω ρόδα, αλλά χωρίς αλυσίδα.

Το 1839, ο Σκωτσέζος σιδηρουργός Κιρκπάτρικ Μακμίλαν σχεδιάζει την "VELOCIPED". 

Ο Μακμίλαν βελτίωσε την κατασκευή του Φον Ντράις, εισάγοντας τη χρήση των πεταλιών, συνδεδεμένων με ράβδους με τον οπίσθιο τροχό. Με αυτό τον τρόπο, ο αναβάτης δεν ήταν πλέον αναγκασμένος να φέρνει τα πόδια του σε επαφή με το έδαφος, κάτι που περιόριζε σημαντικά την ταχύτητα του οχήματος. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1860, ο Γάλλος Πιέρ Μισώ αλλάζει το σχέδιο της velocipede, συνδέοντας τα πετάλια απευθείας με τον μπροστινό τροχό. Αργότερα, ο Μισώ θα εισάγει τη χρήση συμπαγούς καουτσούκ στους τροχούς, δείχνοντας ουσιαστικά το δρόμο προς τα γνωστά στις μέρες μας λάστιχα,μέχρι τότε οι ρόδες ήταν ξύλινες και χωρίς λάστιχα.O Pierre Michaux  δημιούργησε έτσι το Velocipede, που σημαίνει «γρήγορα πόδια».

Το 1870 οι Βρετανοί  James Starley και William Hillman σχεδιάζουν ένα ποδήλατο με αρκετά μεγαλύτερο μπροστινό τροχό. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνουν την εκπληκτική, για την εποχή, ταχύτητα των 24 χλμ/ώρα. 

Το μοντέλο που κατασκεύασαν ονομάστηκε "ARIEL" και ήταν το πρώτο ποδήλατο εξ’ ολοκλήρου κατασκευασμένο από μέταλλο. Βασικό μειονέκτημα του μεγέθους του μπροστινού τροχού του "ARIEL" αποτελούσε η ιδιαίτερα υψηλή θέση της σέλας που, λόγω της φτωχής κατανομής βάρους, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ασφάλειας του αναβάτη.Πανομοιότυπο ήταν και το 'Penny Farthing".

Από τότε πραγματοποιήθηκαν πολλές κατασκευές,μέχρι να εμφανιστεί το ποδήλατο με τη σημερινή του μορφή,κατάλληλο για μεταφορές,βόλτες και διασκέδαση.

  Παπαγεωργόπουλος Αντώνης
Δάσκαλος